16 februari 2016

Publiceren cijfers gewasbescherming dient geen milieubelang

Greenpeace verstoort markt gewasbescherming door openbaar maken afzetcijfers

Vandaag heeft Greenpeace de Nederlandse afzetcijfers van gewasbeschermingsmiddelen per actieve stof gepubliceerd. Deze cijfers zijn op illegale wijze verkregen en in de publiciteit gebracht. Nefyto bevestigt dat de cijfers die Greenpeace heeft gepubliceerd overeenstemmen met de informatie zoals die door Nefyto aan de overheid wordt aangeleverd.

Nefyto vindt de publicatie van Greenpeace onzorgvuldig en beschouwt dit als een schadelijke actie. Het betreft afzetcijfers van individuele actieve stoffen die bij de overheid bekend zijn, maar niet openbaar worden gemaakt omwille van een eerlijke concurrentie op de gewasbeschermingsmarkt. Vanuit wettelijk oogpunt mogen de bedrijven deze gegevens daarom niet onderling delen.

Nefyto verzamelt de gedetailleerde afzetgegevens om ze aan de overheid door te geven. De overheid gebruikt de gegevens voor beleidsmatige doeleinden, bijvoorbeeld voor de evaluatie van de Nota Duurzame Gewasbescherming. Het Ministerie had een verzoek van Greenpeace om openbaarmaking van de afzetcijfers eerder afgewezen, onder meer om de concurrentie op de markt voor gewasbeschermingsmiddelen niet te verstoren. Kennelijk heeft Greenpeace niet willen wachten op de uitkomst van het democratische proces om via een bezwaarprocedure die beslissing aan te vechten.

Milieubelasting
Het is onduidelijk waarom Greenpeace de focus legt op het gebruiksvolume van gewasbeschermingsmiddelen. Vanuit milieu-oogpunt zou het immers logischer zijn de aandacht te vestigen op de manier waarop de middelen worden gebruikt en op de eigenschappen van de stoffen. Op beide aspecten zijn de afgelopen periode stappen gezet. Zo stelde de Gezondheidsraad dat moderne chemische gewasbeschermingsmiddelen selectiever zijn en beter afbreekbaar. Ook zet de industrie volop in op de ontwikkeling van biologische en laagrisico middelen en op de verduurzaming van het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen. Voor het milieu wel relevante gegevens zijn reeds openbaar, bijvoorbeeld via www.bestrijdingsmiddelenatlas.nl.

Publicatie afzetcijfers
Greenpeace heeft Nefyto zelf nooit benaderd om van bepaalde stoffen individuele afzetcijfers te mogen ontvangen. Andere organisaties en onderzoekers hebben dat in het verleden wel gedaan en hierin is in goed overleg een oplossing gevonden die recht deed aan het doel van inzage in de afzetcijfers en het vertrouwelijke karakter van de gegevens.
Nederlandse en Europese mededingingswetgeving bepaalt dat concurrenten elkaar geen inzicht mogen geven in de eigen, gedetailleerde verkoopcijfers. Daarom worden de afzetcijfers niet individueel maar per groep gewasbeschermingsmiddelen door Nefyto jaarlijks op haar website  gepubliceerd. Bovendien worden deze aan het CBS ter beschikking gesteld en gepubliceerd, bijvoorbeeld in het Compendium voor de Leefomgeving.
Het CBS voert daarnaast van tijd tot tijd een enquête uit onder telers naar het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen in de land- en tuinbouw. Dat er (grote) verschillen bestaan tussen de uitkomsten van de CBS-enquête en de afzetcijfers is algemeen bekend. Zo heeft Nefyto in 2014 nog aan het CBS aangegeven dat het CBS-gebruiksonderzoek een slechte weergave is van de werkelijkheid. Het CBS heeft verklaard er naar te streven om de verschillen tussen de gebruikscijfers en de afzetcijfers te verkleinen.

Nefyto beraadt zich op de situatie en zal in overleg met het Ministerie van EZ nagaan hoe de documenten naar buiten hebben kunnen komen.

Klik hier voor de pdf.