3 februari 2016

Middelenlijst Natuur & Milieu is misleidend

De Stichting Natuur & Milieu heeft CLM een classificatie laten maken van gewasbeschermingsmiddelen. Nefyto keurt de classificatie en de systematiek die aan de lijst ten grondslag ligt af. De lijst zegt niets over risico’s bij het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen in de dagelijkse praktijk. Alle middelen op de lijst zijn bij
gebruik volgens het etiket veilig voor mens en milieu.

De in Nederland toegelaten gewasbeschermingsmiddelen zijn in de lijst op basis van een bonte verzameling aan criteria ingedeeld naar rode, oranje en groene producten. Daarbij zijn de middelen vooral beoordeeld op de intrinsieke eigenschappen van de actieve stof (hazard), waarbij de reële risico’s op basis van blootstelling - waar de toelatingsinstanties zoals EFSA en Ctgb hun oordeel op baseren - buiten beschouwing zijn gelaten. De feitelijke risico’s worden bepaald door de blootstelling van mens, dier en milieu aan de stof en deze blootstelling is weer afhankelijk van de dosering en de manier waarop een middel wordt gebruikt.
Bovendien is de classificatie van stoffen gebaseerd op een mix van internationale en nationale, oude, nieuwe en tijdelijke gegevens. “De vele bronnen geven de indruk van een zorgvuldig samengestelde lijst, maar inhoudelijk wordt de plank misgeslagen”, aldus Maritza van Assen, directeur van Nefyto.

De simpele indeling van CLM in rode, oranje en groene middelen zegt niets over het risico van een middel bij gebruik. Daarmee is de lijst en de benaming “risicolijst” misleidend. Het risico hangt af van de blootstelling en dit wordt voor ieder middel uitgebreid bekeken. Alle middelen op de lijst zijn veilig voor mens en milieu als zij volgens het etiket worden gebruikt.

De lijst gaat daarnaast volledig voorbij aan de realiteit van het telen van gewassen. Hiervoor is een goed gevulde gereedschapskist voor de teler nodig. Telers moeten voldoende middelen hebben om ziekten, plagen en onkruiden te kunnen bestrijden en om resistenties te voorkomen. Overigens hebben veel teelten nu al een krap middelenpakket en niet eens een keuze tussen verschillende middelen. Bovendien kan een “groen” middel op een “rode” manier worden toegepast en andersom. En zou het beter zijn om 4 keer een groen middel toe te passen in plaats van 1 keer een rood middel? De lijst van CLM en Natuur & Milieu geeft op dit soort vragen geen antwoord. De lijst biedt de teler daarom geen handvat.

Nefyto vindt dat de inspanningen juist moeten worden gericht op verduurzaming van de teelt binnen een geïntegreerde aanpak met een optimale inzet van technologie en biologische en chemische gewasbeschermingsmiddelen. Telers leveren samen met hun teeltadviseurs dagelijks grote inspanningen om hun teelt economisch rond te zetten, daarbij te voldoen aan wettelijke en certificeringseisen en verdere stappen naar verduurzaming te zetten. Het roepen vanaf de zijlijn met een omstreden middelenlijst levert geen enkele bijdrage aan verduurzaming van de teelt.

De bij Nefyto aangesloten bedrijven ontwikkelen chemische en biologische gewasbeschermingsmiddelen voor Nederlandse teelten (zie ook position paper: Belang van gewasbescherming). Van het zaad tot en met de oogst leveren zij technologie en advies om het gewas en de oogst te beschermen tegen insecten, schimmels en onkruiden. Door middel van innovatie, via advisering en talloze projecten wordt een bijdrage geleverd aan de verdere verduurzaming van de land- en tuinbouw in Nederland.

Klik hier voor de pdf.